Til millettiń biybaha ǵáziynesi. Sonlıqtanda, xalqımızdıń biybaha baylıǵın saqlaw, onıń tazalıǵına erisiw, sap halında keleshek áwladlarǵa jetkerip beriw baǵdarında eki xalıqtıńda til baylıǵın rawajlandırıwǵa qaratılǵan ilajlar ámelge asırılıp kelinbekte. Ózbekstan Respublikası Ministrler Kabinetiniń 2021-jıl 10-fevraldaǵı «Latın jazıwına tiykarlanǵan ózbek álipbesine  basqıshpa–basqısh tolıq ótiwdi támiyinlew is-ilajları haqqında»ǵı 61-sanlı qararı qabıl etildi. Usı qarardı ámelge asırıw baǵdarında Ózbekstan Respublikası Bas Ministriniń «2021-jıl 1-avgust sánesine shekem mámleketimizdegi bárshe orın, kóshe, mákemelerdiń atamaları, mańlay taxtayshaları, ǵalaba xabar quralları, reklama, daǵazalar, sonday-aq is qaǵazları hám túrli blankalardıń latın jazıwına tiykarlanǵan ózbek hám qaraqalpaq álipbesinde bolıwın támiyinlew haqqında»ǵı xatındaǵı tapsırmasın orınlaw boyınsha jumıs mámleket kóleminde baslanıp ketti. Elimizde «Mámleketlik til haqqında»ǵı Nızam háreket etip tur. Ǵárezsizlik jıllarında nızamdı ámelge asırıw, tilimizdiń tazalıǵına erisiw, onı keleshek áwladqa miyras etiw boyınsha ámeliy ilajlar turmısqa asırılıp kelinbekte. Máselen, latın jazıwında enciklopediyalar, sabaqlıq hám ádebiy kitaplar, sózlik hám oqıw qollanbalar baspadan shıǵarılıp, kópshilik orınlarda reklama hám xabarlandırıwlar, kórgizbeli shaqırıqlar hám mańlay taxtayshalardıń latınsha háripler menen jazılıp ildiriliwi buǵan ayqın mısal bola aladı. Bul quwandırarlı jaǵday. Lekin, globallasıw dáwiriniń tásiri nátiyjesinde tilimizdiń tazalıǵına, onıń sap halında saqlanıwına tásir etiwshi faktorlar payda bolmaqta. Máselen, ayırım puqaralar ásirese jaslar arasında sáwbet, sóylesiwlerde xalqımızdıń sóylew tilinde kúndelikli aytılıp júrgen sózlerdi shubarlap, basqa xalıqlar sózlerinde aytıp sóylesiwi kóplep ushırasadı. Endi baspa sóz hám internet tarmaqları arqalı berilip atırǵan maǵlıwmatlarǵa dıqqat qaratayıq. Burın xalıqlar arasında adamlar 8 mıńnan aslam tilde sóylesip, bir birin túsinisip, qatnasıq jasaǵan bolsa, házir 6 mıńǵa jaqın tilde adamlar sóylesip, qatnasıq jasaydı eken. Demek, dúnyada 2 mıńnan aslam tiller pútkilley joq bolıp ketken. Búgingi kúnde internette berilip atırǵan maǵlıwmattıń 80 procentin anglichan tili iyeleydi eken. Nátiyjede, globallasıw dáwiriniń tásiri menen 90 procent tillerdiń joǵalıw qáwpi bar. Bular ásirese az sanlı xalıqlar ushın qáwip tuwdırmaqta. Alımlardıń pikirinshe, tildiń saqlanıp qalıwı ushın sol millet tilinde keminde 1 million adam sóylesiwi tiyis. Bunday tiller dúnyada 250 den aslam. Ana tili arqalı millet etnografiyası, úrp-ádeti, dástúr-mádeniyatı saqlanıp qalınadı hám keleshek áwladqa miyras etiledi.  Demek, til millettiń saqlanıwına, onıń keleshegine tásir etedi degen sóz. Ana tilińde gimnniń jańlap turıwı adamǵa ruwxıy kúsh-quwat baǵıshlap, maqtanısh sezimlerin payda etedi. Bul degeni, millettiń saqlanıwı tilimizdi saqlawımızǵa baylanıslı eken. Ana tilimizdiń xalıq aralıq biyligin saqlaw mámleket keleshegin belgileydi. Ana tiliń sanańa ana háyyiwi menen sińdiriledi. Sonlıqtanda, ana tilimizdi qásterlew arqalı áwladlarımızdıń keleshegin támiyinlegen bolamız.

Shomanay rayonı hákiminiń ruwxıy-aǵartıwshılıq jumıslar nátiyjeliligin arttırıw, mámleketlik til haqqındaǵı nızam hújjetlerine ámel etiliwin támiyinlew máseleleri boyınsha  másláhátshisi S.Palımbetova