Xalıqtı dizimge alıw arqalı tek ǵana xalıq haqqındaǵı maǵlıwmatlar emes, bálki mámlekettiń social-еkanomikalıq rawajlanıw quramı haqqında maǵlıwmatlardı alıwǵa erisemiz. Xalıqtı dizimge alıw sorawnamasında tek demografiyalıq maǵlıwmatlardı jıynaw menen sheklenip qalmaydı. Xalıqtı dizimge alıw sorawnaması xalıq sanı, jası, jınsı, milliy quramı, maǵlıwmat dárejesi, neke jaǵdayı, bántligi sıyaqlı bir qatar kórsetkishlerden tısqarı jasaw sharayatı, dáramatlar hám basqa da kórsetkishler haqqında maǵlıwmatlar alıwdıń deregi bolıp sanaladı.

Ǵárezsizlik jıllarında Ózbekstan Respublikasında Xalıqtı dizimge alıw ilajı ótkerilmegen bolıp, usı ilajdıń dáslepki márte ótkeriliwin inabatqa alıp, ilajǵa puqta tayarlıq kóriw hám onı sapalı ótkeriw maqsetinde 2023-jılda ótkeriw belgilendi. Sońǵı ret Ózbekstan Respublikası aymaǵında Xalıqtı dizimge alıw ilajı 1989-jılda ótkerilgen. Xalıqtı dizimge alıwdıń sapalı ótiwi, xalıqtı sorawnamalardaǵı sorawlardıń mazmun mánisin túsingenlik dárejesine baylanıslı. Dizimge alıwdı baslawdan aldın xalıq arasında túsindiriw jumısları alıp barıladı. Házirde Respublikamız boylap túsindiriw jumısları jergilikli baspasóz arqalı, radio hám televidenieler arqalı, mektepler hámde basqada shólkemlerde seminarlar yamasa kórgizbeli úgit-násiyat jumısları alıp barılmaqta.

Shomanay rayonı Statistika bólimi